Tìm hiểu về jailbreak rootless, tại sao rootless sẽ là tương lai của jailbreak iOS/iPadOS
Nếu bạn chú ý đến jailbreak iOS/iPadOS gần đây thì bạn sẽ biết rằng rất nhiều nhà phát triển đứng đầu cộng đồng jailbreak đều nói rootless sẽ là tương lai của jailbreak iOS/iPadOS. Nhưng jailbreak rootless là gì và nó sẽ ảnh hưởng gì đến người dùng bình thường như bạn?
Trong bài viết này TTJB sẽ giải thích những điều bạn cần biết về jailbreak rootless vì chắc chắn từ iOS 15 trở đi bạn sẽ luôn phải sử dụng nó nếu muốn jailbreak thiết bị của mình.
Thực chất jailbreak rootless không có gì mới tuy nhiên thời điểm hiện tại là lần đầu tiên nó trở thành xu hướng chủ đạo cho toàn bộ cộng đồng. Có rất nhiều khác biệt giữa jailbreak tiểu chuẩn và jailbreak rootless nên nó cũng tạo ra nhiều thắc mắc.
Giải thích về Rootless
iOS/iPadOS 15 trở lên lần đầu tiên tung ra tính năng Apple’s signed system volume (SSV) trên nền tảng di động. Tính năng này ra mắt trước trên macOS như một phương tiện để xác minh tính toàn vẹn của nội dung hệ thống trong thời gian chạy với sự trợ giúp của cơ chế hạt nhân. Sau đó, SSV sẽ từ chối tất cả và bất kỳ dữ liệu nào thiếu chữ ký mật mã hợp lệ từ Apple.
Hiểu đơn giản thì khi các nhà phát triển jailbreak cố tình cam thiệp vào hệ thống của iOS/iPadOS thì SSV sẽ nhận ra thay đổi và khiến cho toàn bộ hệ thống bị treo và không thể sử dụng.
Trước tiên chúng ta phải hiểu root là gì thì theo định nghĩa “Root là quá trình can thiệp trực tiếp vào hệ thống để giành “root access” (quyền truy cập gốc), tùy chỉnh và thay đổi tập tin của hệ thống so với tập tin gốc ban đầu”.
Từ đó chúng ta có rootless nghĩa là “không root” và jailbreak rootless là jailbreak “không root”.
Những thay đổi này là kết quả của việc cố gắng ngăn cản những phương thức can thiệp vào hệ thống của Apple, nhưng chúng khác xa với việc chấm dứt hoàn toàn việc jailbreak. Apple chỉ đơn giản là làm cho quá trình trở nên khó khăn hơn, và ở đâu có ý chí ở đó sẽ có thành quả.
Jailbreak rootless và jailbreak truyền thống khác gì nhau?
Sự khác biệt chính giữa các bản jailbreak chính thức mà tất cả chúng ta đã quen thuộc và các bản jailbreak rootless cho iOS/iPadOS 15 trở lên là người dùng sẽ không có quyền truy cập vào ổ đĩa OS/root. Điều này có nghĩa là người dùng không còn có thể cài đặt hoặc sửa đổi các tệp tồn tại trong không gian này. Thay vào đó, chúng ta chỉ có thể mày mò các tệp nằm trong ổ đĩa /var
Để tránh nhầm lẫn thì bạn cũng nên hiểu là có hai cách khác nhau mà những người jailbreak có thể đề cập đến root – một là ổ đĩa OS/root và cách còn lại là người dùng root. Mặc dù jailbreak rootless loại trừ quyền truy cập vào ổ đĩa OS/root, bạn vẫn có thể hoạt động như một người dùng root và SSH vào thiết bị của mình để sửa đổi các tệp trong ổ đĩa /var vì vậy việc thay đổi mật khẩu root vẫn quan trọng.
Việc không thể truy cập OS/root có gây ra điều gì đáng kể với người dùng jailbreak?
Việc thiếu quyền truy cập vào ổ đĩa OS/root hạn chế các tài nguyên mà những người dùng jailbreak có thể hoạt động khi so sánh với một bản jailbreak truyền thống. Không gian truy cập nhỏ hơn này cũng có thể ảnh hưởng đến một số cơ chế jailbreak của bạn, chẳng hạn như bootstrap, một số tweak và thậm chí cả trình quản lý gói bạn sử dụng.
Bootstrap là thành phần của bản jailbreak cài đặt các công cụ Unix thiết yếu và trình quản lý gói sao cho bạn có thể cài đặt và chạy các sửa đổi, các jailbreak tweak trên iPhone hoặc iPad của mình. Bootstraps truyền thống dựa trên các bản jailbreak truyền thống sử dụng toàn bộ quyền truy cập OS/root. Giờ đây, các nhà phát triển jailbreak phải điều chỉnh một bootstrap tương thích rootless mới để ghi vào một ổ đĩa khác ngoài OS/root.
Rõ ràng các tweak sửa đổi các tệp trong OS/root sẽ không hoạt động trên bản jailbreak rootless nhưng những bản cập nhật để hỗ trợ mô hình rootless sẽ hoạt động trơn tru trên bản jailbreak rootless như khi chúng đã làm trên bản jailbreak truyền thống. Điều này có thể không khả thi đối với tất cả các tweak và tiện ích bổ sung nhưng chắc chắn đối với phần lớn trong số chúng, vì rất ít tweak thực sự đi xa đến mức sửa đổi các tệp hệ thống.
Những bản jailbreak nào sẽ hỗ trợ jailbreak rootless?;
Các bản jailbreak rootless nói chung sẽ sử dụng Procursus bootstrap, hiện đang được điều chỉnh để hỗ trợ tiêu chuẩn rootless.
Chúng ta vẫn chưa biết liệu Nhóm unc0ver có đang làm việc trên một bootstrap Elucubratus được hỗ trợ rootless hay không, nhưng điều đó không có nghĩa là họ chắc chắc không còn hoạt động.
Theo như chúng ta đã biết, nhóm checkra1n được cho là không thực hiện jailbreak rootless, vì vậy vẫn còn phải xem liệu họ có quyết định thay đổi hay không.
Hiện tại, bản jailbreak XinaA15 cho iOS 15.0-15.1.1 và Fugu15 cho iOS 15.0-15.4.1 cũng như bản jailbreak palera1n cho iOS 15.0-16.x hiện đang hỗ trợ rootless.
Những jailbreak tweak nào sẽ hoạt động trên bản jailbreak rootless?
Theo như lời của nhà phát triển bảo trì nguồn Chariz là Adam Demasi (@hbkirb) đã giải thích rằng các nhà phát triển tweak, nhà phát triển của Procursus và các nhà phát triển công cụ jailbreak hiện đang thảo luận về các cách giảm thiểu công việc cần thiết để điều chỉnh các tweak từ trải nghiệm jailbreak truyền thống trên iOS/iPadOS 14 trở về trước sang trải nghiệm jailbreak rootless trên iOS/iPadOS 15 trở lên.
Tất cả hoặc hầu hết các jailbreak tweak mà chúng ta biết và yêu thích ngày nay có thể không tương thích với các bản jailbreak rootless như hiện tại. Điều này là do sự khác biệt về tài nguyên có sẵn giữa 2 loại jailbreak kể trên. May mắn thay những tweak đó gần như chắc chắn có thể được cập nhật để hỗ trợ jailbreak rootless trên iOS/iPadOS 15 trở lên.
Các trình duyệt hệ thống tệp như Filza, SSH và Apple File Conduit có thể hoạt động không?
Phần lớn các trình duyệt tệp bao gồm ứng dụng Filza trên thiết bị, SSH từ xa và thậm chí cả Apple File Conduit (tweak hỗ trợ truy cập và chỉnh sửa tệp trên iOS từ máy tính) sẽ hoạt động tốt. Điều lưu ý duy nhất là người dùng sẽ không thể chỉnh sửa các tệp bên ngoài/var
Phải nói rằng các tệp tồn tại trong /var có thể được xem, thực thi và sửa đổi trên iOS/iPadOS 15+ và sau đó jailbreak bằng các phương pháp này. Mặt khác, các tệp nằm trong ổ đĩa OS/root chỉ có thể được xem và thực thi nhưng không được sửa đổi.
Bạn vẫn có thể sử dụng các ứng dụng như Filza hoặc các phương pháp duyệt hệ thống tệp thay thế như SSH hoặc Apple File Conduit ngay cả trên bản jailbreak rootless iOS/iPadOS 15 trở lên. Tuy nhiên nhuyền truy cập vào một số thứ nhất định sẽ bị hạn chế hơn so với bản jailbreak truyền thống vì các tệp hệ thống giờ đây hoàn toàn không thể động đến.
Người dùng cuối như bạn có nhận thấy sự khác biệt giữa jailbreak rootless và jailbreak truyền thống?
Mặc dù có một số khác biệt rõ ràng giữa hai loại jailbreak, nhà phát triển Demasi không nghĩ rằng người dùng điển hình sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt giữa chúng. Đó là bởi vì nhóm Procursus đang làm việc rất chăm chỉ để làm cho bootstrap hoạt động như bình thường và bởi vì hầu hết các tweak có thể được cập nhật để hỗ trợ phong cách jailbreak mới này.
Jailbreak rootless đem lại cho người dùng điều gì?
Một trong những đặc quyền quan trọng nhất của jailbreak rootless theo nhà phát triển Demasi là việc gỡ bỏ jailbreak để trở lại cài đặt gốc iOS/iPadOS có thể dễ dàng hơn, nhanh hơn và an toàn hơn – đặc biệt là vì bây giờ hầu như không thể thay đổi các tệp hệ thống nhờ SSV.
Ngoài ra, việc jailbreak rootless có thể có ý nghĩa tích cực đối với việc tránh phát hiện jailbreak. Tất nhiên, nếu một số công ty ứng dụng nhất định thực sự muốn thì họ có thể phát triển các phương pháp phát hiện jailbreak thay thế nhưng jailbreak rootless vẫn có thể dễ dàng để tránh phát hiện jailbreak hơn.
Lời kết
Có rất nhiều sự khác biệt kỹ thuật giữa jailbreak truyền thống với jailbreak rootless và chúng chắc chắn sẽ có tác động đáng kể đến toàn bộ cộng đồng jailbreak. Mặt khác, một khi cộng đồng jailbreak bắt kịp với jailbreak rootless, người dùng bình thường sẽ không thể phân biệt sự khác nhau đáng kể nào.